Erivan, Azerbaycan’ın tartışmalı bölgedeki etnik Ermenilerin tüm izlerini sistematik olarak ‘sildiğini’ söylüyor.
Ermenistan, BM yüksek mahkemesine Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’daki etnik temizliğini “tamamladığını” iddia etti.
Erivan’ın, ayrımcılık ve etnik temizlik iddiaları nedeniyle Kafkasya’daki komşusu ve rakibine karşı açtığı davada, Ermenistan’ın avukatları Salı günü Uluslararası Adalet Divanı’na (UAD) Bakü’nün ihtilaflı bölgedeki “etnik Ermeni varlığına dair tüm izleri sildiğini” söyledi. .
Ermenistan temsilcisi Yeğişe Kirakosyan, “Azerbaycan yıllardır bunu yapmakla tehdit ettikten sonra bölgede etnik temizliği tamamladı” dedi.
İki Kafkas ülkesi, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından bu yana geçen otuz yıl boyunca Dağlık Karabağ bölgesi konusunda çekişiyor. Erivan, Bakü’nün Eylül ayında askeri bir operasyonla kontrolü ele geçirmesinden bu yana uluslararası dikkati dağlık bölgeye çekmeye çalışıyor.
Ermenistan’ın 2021’de açtığı UAD davası, Azerbaycan’ı Ermenilere yönelik ırkçılığı yüceltmek, nefret söylemine izin vermek ve Ermeni kültürel alanlarını yok etmekle suçluyor.
Ermenistan, bunun Azerbaycan’ı BM’nin ayrımcılıkla mücadele anlaşmasını ihlal ettiği anlamına geldiğini söyledi. Bakü kendisine yöneltilen tüm suçlamaları reddetti.
Dava, 2020 yılında Dağlık Karabağ konusunda yaşanan ve 6.600’den fazla kişinin ölümüne yol açan, ikilinin konu üzerinde çatıştığı üç büyük çaplı çatışmadan biri olan savaştan kaynaklanıyor.
Azerbaycan silahlı kuvvetleri, yıllarca süren etnik Ermeni kontrolünden sonra Eylül ayında dağlık bölgeyi yeniden ele geçirdi ve etnik Ermenilerin çoğunun Ermenistan’a kaçmasına neden oldu.
Kirakosyan, Bakü’nün “artık konsolidasyona girdiğini” söyledi [its control of Nagorno-Karabakh] Ermeni kültürel ve dini mirası da dahil olmak üzere, etnik Ermenilerin varlığının tüm izlerini sistematik olarak silerek”.
Hakimlere, Bakü’nün “Ermenistan’ın insan hakları iddialarını giderek artan bir şekilde Azerbaycan’ın egemenliğine veya toprak bütünlüğüne bir tür meydan okuma olarak nitelendirdiğini” söyledi.
“Azerbaycan çok yanılıyor. Ermenistan’ın Azerbaycan toprakları üzerinde herhangi bir iddiası yoktur ve aynı zamanda gerçek ve kalıcı barışın koşullarını oluşturmaya da kararlıdır” diye belirtti avukat.
Kötü niyetli
Pazartesi günü, yani duruşmaların ilk gününde Azerbaycan mahkemeye, Ermenistan’ın şikâyetlerinin çoğunun BM anlaşması kapsamına girmediğini söyledi.
Bakü’nün avukatları ayrıca Ermenistan’ı, anlaşmanın davayı UAD’ye taşımanın ön şartı olan müzakerelere gerçek anlamda katılmamakla suçladı.
Kirakosyan iddiaları reddetti. “Ermenistan, Azerbaycan ile iyi niyetle müzakere etti ve fayda noktasının çok ötesinde tartışmalar yaptı” dedi.
Kasım ayında mahkeme, davayla ilgili acil önlemler alarak Azerbaycan’a Dağlık Karabağ’dan kaçan etnik Ermenilerin geri dönmesine izin vermesi talimatını verdi.
Azerbaycan, ulusal veya etnik kökene bakılmaksızın tüm sakinlerin emniyet ve güvenliğini sağlama sözü verdiğini ve etnik Ermenileri Karabağ’ı terk etmeye zorlamadığını söylüyor.
Duruşmalarda yalnızca UAD’nin yargı yetkisine yönelik hukuki itirazlar ele alınacak ve ayrımcılık iddialarının esasına girilmeyecek. Her iki davada da nihai karara varılması yıllar alabilir ve UAD’nin kararlarını uygulama yolu yoktur.
