İsrail’in Gazze’ye savaşı ve Batı’nın güvenilirlik krizi

Son on beş yılda birçok toplantı ve konferansa katıldım ve Batılı hükümetlerden, düşünce kuruluşlarından ve akademiden dünya çapında otokrasilerin yükselişinden endişe duyan birçok insanla tanıştım. Birçoğu otoriter eğilimlerin liberal dünya düzenine ve kurallara dayalı sisteme yönelik en büyük tehdit olduğuna inanıyor.

Ama farklı olmak için yalvarıyorum. Liberal dünya düzenine yönelik en büyük tehdidin, otokratik düşmanlarından değil, liberal demokrasilerden geldiğine inanıyorum. Bunun nedeni, Batılı hükümetlerin savunduğunu iddia ettiği değerler ile fiili davranışları arasında giderek büyüyen bir uçurum olmasıdır. Bu durum, liberal dünya düzenini çözme tehdidi oluşturan bir güvenilirlik krizini tetikledi.

Değer sistemimiz hakkında söylediklerimiz ve dış politika hedeflerimizi açıklamalarımızda nasıl yansıttığımız önemlidir, ancak daha da önemlisi sonrasında ne yapacağımızdır. İnsanların gözleri ve kulakları vardır ve duyduklarının tersini gördüklerinde güvenlerini kaybederler.

Şu anda Batı’nın İsrail ve Filistin’e ilişkin söylem ve eylemlerinde yaşanan da budur. Söylenenlerle yapılanlar arasındaki bu uyumsuzluk elbette yeni bir şey değil.

Batı’nın büyük liberal vaadinin bir sonucu olarak çok acı çektiğimiz bir bölgeden geliyorum; Komşumuz Afganistan bu yüzden bir değil iki kez felaketle karşı karşıya kaldı. ABD’deki 11 Eylül saldırılarından sonra bir savaştan diğerine geçerken, Batı yapımı liberal düzen, Batı’nın fark edemeyeceği kadar hızlı bir şekilde inandırıcılığını kaybetmeye başladı. Arkasında bir kaos enkazı, dökülen kan ve tutulmayan “demokratikleşme” ve “özgürleşme” vaatleri kaldı. “Ötekiler” Batı anlatısını ve onun meşruiyetini sorgulamaya başladı.

Savaşlar, savaşın ve “yeniden inşa” için finansmanın sona ermesinden uzun süre sonra da devam eden yıkımı geride bırakıyor ve dünyanın kolektif vicdanı ilgisini kaybederken, medyanın ilgi odağı haline gelmesinden çok sonra da hararetli hashtag’ler ve ateşli paylaşımlar devam ediyor. Artçı sarsıntılar nesiller boyu savaşların yaşandığı coğrafyada hissedilirken, insanlar çatışmanın kasıtlı ve kasıtsız sonuçlarını yaşamaya devam ediyor.

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşı başladığında görevdeydim ve ABD, AB, İngiltere ve diğer Batılı ülkelerin gelişmekte olan ülkelerdeki pek çok kişiyi saldırganlığın yanında yer almamaları gerektiğine, saldırganlığın yanında yer almamaları gerektiğine nasıl ikna etmeye çalıştıklarını ilk elden deneyimledim. “tarihin yanlış tarafında” olmayın.

BM Güvenlik Konseyi, Rusya’nın vetosu nedeniyle herhangi bir karar çıkaramadığından, Batı, Ukrayna’yı destekleyecek şekilde Genel Kurul’a karar üzerine karar getirmek için büyük miktarda siyasi sermaye harcadı. Rusya’nın küresel mutabakata karşı veto yetkisini kullandığını ve aslında dünya sahnesinde izole edildiğini dünyaya göstermeyi amaçlıyordu.

Ve ardından Gazze’deki savaş geldi. Gazze’den BM Güvenlik Konseyi’ne kan dökülmesine son verilmesi çağrısında bulunan ve yalnızca ABD tarafından veto edilecek insani ateşkes talep eden kararlar şeklinde yankılanan çağrıları şaşkınlıkla izledim.

BM, Gazze’yi “çocuklar için mezarlık” olarak nitelendirerek ve son birkaç ayda Gazze’de diğer herhangi bir çatışmada olduğundan daha fazla BM yardım çalışanının öldüğünü bildirerek harekete geçilmesi çağrısında bulunurken, tarihsel olarak çok taraflılığın savunucusu olan Batı, bunu yaptı. Hiçbir şey. Aslında sivillerin ayrım gözetmeksizin öldürülmesini durdurmaya çalışanların da önüne geçti.

Bu durum, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’i Aralık ayı başında, yalnızca uluslararası barış ve güvenliğin tehdit altında olduğu zamanlarda kullanılan 99. Maddeyi uygulamaya zorladı. O zaman bile Batı hiçbir harekete geçmedi; ABD, BM Güvenlik Konseyi’nde insani ateşkese ilişkin daha sonraki bir kararı veto etti ve ardından Genel Kurul’da 153 ülke tarafından desteklenen bağlayıcı olmayan bir karara karşı oy kullandı. İngiltere her iki oylamada da çekimser kaldı. Batmasına izin ver.

Bunu Rusya’nın Güvenlik Konseyi’ndeki vetosundan daha nahoş kılan şey, Rusya’dan farklı olarak ABD ve İngiltere’nin insan hakları ihlalleri konusunda kişi ve ülkelere yaptırım uygulaması ve insan hakları temelinde müdahale çağrısında bulunmasıdır. ABD ve İngiltere gibi ülkeler sorumluluklarından vazgeçip saldırganın yanında yer alırken, dünyanın geri kalanı Batı’nın kendi deyimiyle “değer temelli liderliğine” nasıl güvenebilir?

Bu apaçık ikiyüzlülük, imparatorun yeni kıyafetleri masalını anımsatıyor: Batılı söylemin çıplak olduğunu herkes görebilir.

Batı, insan haklarına ve demokratik değerlere bağlılıktan bahsederken, aynı zamanda İsrail devletine tam diplomatik koruma sağlıyor ve resmi olarak ilan ettiği tamamen yok etme hedefinin peşinde, istediği kadar Filistinliyi katletmesinin cezasız kalmasını sağlıyor. Filistin halkının.

Batılı ülkeler, İsrail’i destekleyerek ve “meşru müdafaa” adına çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan on binlerce sivilin öldürülmesine imkan vererek, kendilerini çok taraflılık ve İsrail’e saygı değer ve ilkelerinin tam tersi ucuna koyuyorlar. Geçmişte insan haklarını geliştirmek için büyük çaba harcadılar. Birleşmiş Milletlerin üzerine kurulduğu temellere karşı çıkıyorlar.

Değerlerimizin ortaklığına inanıyorum, Batı’nın insan hakları ve kalkınma kayıtlarında kutlayacak çok şeyi olduğuna inanıyorum, ancak Batı’nın kendi coğrafyası dışında bu ilkelere bariz bir şekilde göz ardı ettiğini de biliyorum.

ABD’nin küresel liderliği veya “özgür dünyanın” lideri statüsünü korumasıyla ilgilenen herkes, ABD’nin neden kendisini dünya sahnesinde izole etmeye karar verdiğini ve neden bu kadar yüksek bir diplomatik bedel ödemeye istekli olduğunu mutlaka kendine sormalıdır. onlarca yıl boyunca itibar ve güvenilirlik açısından yansımaları olacak.

Washington’un bugünkü tutumu, onu tek güvenilir dünya gücü olarak tanıtma çabalarını baltalamakla kalmayacak, aynı zamanda gelecekte barış inşa etme rolünü oynama yeteneğini de sabote edecektir.

ABD küresel itibarını korumak istiyorsa, öncelikle Gazze’de insani ateşkes talep eden Güvenlik Konseyi kararlarının önünde durmaktan vazgeçmelidir. Aynı zamanda iki devletli çözümü taahhüt eden ve İsrail yerleşimlerini kınayan Genel Kurul kararlarına karşı çıkmayı da bırakmalı; bu unsurların her ikisi de halihazırda ABD’nin belirttiği politikanın bir parçasıdır. Son olarak BM kurumlarının çağrılarına yanıt vermesi ve eylemlerini engellemeyi bırakması gerekiyor.

Bu krizin ardından BM’nin başarısız olduğunu iddia edenler son derece yanılıyor. BM, sahada olup bitenleri açık bir şekilde raporlamaya ve küresel eylem çağrısında bulunmaya devam ediyor. İster dünyanın kolektif vicdanının sesi olan UNGA, ister genel sekreter, ister DSÖ başkanı veya UNICEF başkanı olsun, hepsi dünyanın harekete geçmesi ve şiddeti durdurması için inanılmaz çabalar gösterdi.

Yetkililer olarak çoğu zaman işimizin, ülkelerimizin tarihsel olarak sahip olduğu belirli konulardaki pozisyonları korumak olduğunu düşünme hatasına düştüğümüzü bilecek kadar uzun süre hükümette görev yaptım. Ancak bu, inşa politikası konusunda yanlış bir yoldur. Bizim işimiz konumları değil ilkeleri sahiplenmek olmalıdır. Liderlik, tarihsel konumların yanında değil, doğru olanın yanında durma gücünü gerektirir.

Bu makalede ifade edilen görüşler yazara aittir ve Al Jazeera’nin editoryal duruşunu yansıtmayabilir.