İsrail yerleşimci-sömürgeciliğini örtbas etmek için uluslararası hukuk nasıl kullanılıyor?

7 Ekim’de İsrail “savaşta” olduğunu duyurdu. Güney İsrail kasabalarına ve yerleşim yerlerine düzenlenen saldırının ardından İsrail hükümeti, “İsrailli sivilleri savunmak için geniş çaplı bir operasyon” başlattığını duyurdu. İki gün sonra, savunma bakanı Yoav Gallant, Gazze’nin tamamen abluka altına alındığını, elektrik, yakıt, su ve yiyecek kaynaklarının kesildiğini duyurdu; “Biz insan hayvanlarla savaşıyoruz” dedi.

O tarihten bu yana, İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği bombardımanda üçte birinden fazlası çocuk olmak üzere 17.700’den fazla Filistinli öldürüldü. Sivillerin kaçacak güvenli bir bölgesi olmaması nedeniyle 1,7 milyondan fazla insan yerleşim bölgesi içinde yerinden edildi.

Bu ölüm ve yıkımın ortasında, Batı medyasında ve siyasi çevrelerde hakim olan anlatı bunun bir “savaş” olduğu, İsrail’in “terörizme” karşı “kendini savunma hakkına sahip olduğu ve Filistin durumunun “insani” bir mesele olduğu yönünde. Olan bitenin uluslararası hukuktan alınan bir dille desteklenen bu çerçevelemesi, sahadaki gerçekliği tamamen çarpıtıyor.

Şu anda İsrail-Filistin’de olup biten her şey, uluslararası hukuka göre yasa dışı olan sömürgeleştirme, işgal ve apartheid bağlamında gerçekleşiyor. İsrail sömürgeci bir güçtür ve Filistinliler de sömürgeleştirilmiş yerli halktır. Bu koşulları hatırlatmayan uluslararası hukuka yapılan herhangi bir atıf, hikayenin çarpıtılmasıdır.

İsrail: Bir sömürgeci

İsrail’in sömürgeci bir devlet olarak statüsü, Birleşmiş Milletler’in ilk günlerinde açıktı. Filistin vakasının en büyük özelliği ve buna bağlı olarak yanlış beyan ve manipülasyona yatkınlığı, Küresel Güney’in kitlesel sömürgeleştirilmesinin teorik olarak sona erdiği bir zamanda sömürgeleştirilmiş olmasıdır.

Örneğin, Siyonist projeyi mümkün kılan ana aktörlerden biri olan Yahudi Ajansı temsilcisi Ayel Weizman, 1947’de BM Filistin Özel Komitesi’nin oturumlarında o dönemde yaşananları Yahudilerin “Filistin’i sömürgeleştirmesi” olarak tanımladı. İsrail devletinin tanınması tartışılırken.

1950’li ve 1970’li yıllarda BM Genel Kurulu tarafından yayınlanan kararlar, Filistin’i diğer sömürgeleştirilmiş uluslarla birleştirme eğilimindeydi. Örneğin, 1973 tarihli 3070 sayılı Karar, BM Genel Kurulu’nun “Halkların, özellikle de hala sömürge egemenliği altında olan Afrika halklarının ve Filistin halkının kendi kaderini tayin etme ve bağımsızlık hakkını tanımayan tüm Hükümetleri kınadığını” beyan ediyordu.

Benzer şekilde Filistin vakası da Güney Afrika apartheid vakasının yakın akrabası olarak gösterildi. Örneğin, 1971 tarihli ve 2787 sayılı Karar, Genel Kurul’un “özellikle Güney Afrika’da ve özellikle Zimbabwe ve Namibya halklarının sömürge ve yabancı tahakkümünden ve yabancı boyunduruğundan kurtuluşu ve kendi kaderini tayin etme mücadelesinin yasallığını teyit ettiğini” ifade etmektedir. , Angola, Mozambik ve Gine [Bissau]Filistin halkının yanı sıra Birleşmiş Milletler Şartı’na uygun olarak mümkün olan tüm araçlarla.

1967 savaşının ardından İsrail’in Batı Şeria, Doğu Kudüs, Gazze, Sina Yarımadası ve Golan Tepeleri’ni işgal etmesi, BM Güvenlik Konseyi’nin 242 sayılı kararının önsözünde “savaş yoluyla toprak elde edilmesinin kabul edilemezliğini” vurgulamasına yol açtı. “İsrail silahlı kuvvetlerinin son çatışmalarda işgal ettiği topraklardan çekilmesi” çağrısında bulundu.

Ancak kararların metnin İngilizce versiyonunda “işgal edilen topraklar” ifadesindeki kasıtlı muğlaklık, yarım yüzyılı aşkın süredir İsrail tarafından işgalini ve ilhakını meşrulaştırmak için kullanılıyor. Bu aynı zamanda İsrail’in yerleşim yerleri inşa etmeye başlamasının yolunu da açtı; Filistin topraklarında insan haklarının durumuyla ilgili BM Özel Raportörü Francesca Albanese, A/77/356 numaralı raporunda Batı Şeria’yı “sömürgeleştirmek” olarak tanımladı.

Uluslararası anlaşmaya “Filistin-İsrail çatışmasına” son veren bir “barış anlaşması” olarak sunulan Oslo Anlaşmalarının 1993 yılında imzalanmasıyla sömürgeleştirme ve işgal bağlamı bir kenara itildi. Tabii ki böyle bir şey yapmadı.

İsrailli sömürgecilerin Filistin halkına yönelik baskıları ve mülksüzleştirmeleri devam etti.

Savunma hakkı ve direnme hakkı

Sömürgecilik ve işgal bağlamının ortadan kaldırılması, Filistinlilerin yalnızca iki kategoriden biri olarak tasvir edilmesini kolaylaştırdı: insani krizin “kurbanları” veya “teröristler”.

Bir yandan, Filistinlilerin içinde bulunduğu kötü durumu insani bir kaygı olarak çerçevelemek, bunun temel nedenlerini örtbas ediyor. Çok sayıda BM ve hak örgütü raporunun işaret ettiği gibi, İsrail işgali ve apartheid, Filistin ekonomisini mahvetti ve Filistinlileri yoksulluğa itti. İnsani unsura odaklanmak, yardıma bağımlılığı sürdürmekte ve hesap verebilirlik ve tazminat taleplerini devre dışı bırakmaktadır.

Öte yandan, Filistinlileri “terörist” olarak sunan anlatı, İsrail ordusunun hedefinin etnik temizlik, boyun eğdirme ve yerinden etme de dahil olmak üzere her zaman mümkün olan her yola başvurarak “Filistin sorununu” ortadan kaldırmak olduğu gerçeğini perdeliyor. Aynı zamanda Filistin halkının uluslararası hukukta belirtilen direnme hakkını da inkar ediyor.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin önsözünde şunu vurguluyor: “İnsanın zorbalığa ve baskıya karşı son çare olarak isyana başvurmak zorunda kalmaması için, insan haklarının hukukun üstünlüğü ilkesiyle korunması şarttır.” ”. Aslında bu, insan haklarının korunmadığı durumlarda zulme ve zulme karşı isyanın kabul edilebilir olduğu anlamına gelir.

Benzer şekilde, 1950’li ve 1970’li yıllara ait birçok BM Genel Kurulu kararı, Cenevre Sözleşmelerinin Birinci Protokolü ve Uluslararası Adalet Divanı’nın içtihatları, uygulamada halkların mücadelesinin meşruluğuna, ellerindeki tüm araçlarla kanıt sağlıyor. kendi kaderini tayin hakkı.

Elbette Filistinliler, hangi biçimde direnirlerse, uluslararası insani hukuktaki düşmanlıkların yürütülmesi kurallarına da bağlı kalacaklar.

Filistinlilerin direnme hakkının inkar edilmesi, İsrail ve müttefiklerinin sürekli olarak İsrail’in “kendini savunma hakkını” çağrıştırmasıyla el ele gidiyor. Ancak meşru müdafaa adına güç kullanımını meşrulaştıran BM Şartı’nın 51. Maddesi, tehdidin işgal altındaki bir topraktan kaynaklandığı durumlarda uygulanamaz.

Uluslararası Adalet Divanı, İşgal Altındaki Filistin Topraklarında Duvar İnşasının Hukuki Sonuçları hakkındaki tavsiye niteliğindeki görüşünde (2004) bu prensibi yeniden doğruladı.

İsrail’in 2005 yılında Gazze’deki askerlerini ve yerleşim yerlerini tek taraflı olarak çekmesine rağmen hala bölge üzerinde etkin bir kontrole sahip olduğunu belirtmekte fayda var. Bu gerçek, son iki ayda İsrail’in Gazze nüfusunun varlığı için gerekli olan gıda, su, tıbbi malzeme, elektrik ve yakıtı kesmeye başvurmasıyla açıkça ortaya çıktı.

Uluslararası insani hukuka göre, Gazze İsrail tarafından işgal edilmiştir ve İsrail, üzerinde etkin kontrolü bulunan bir topraktan kaynaklanan bir tehdide karşı meşru müdafaa gerekçesini meşru müdafaa olarak öne süremez.

Bu anlamda İsrail, Gazze’de savaş suçları, insanlığa karşı suçlar ve soykırım suçunu “meşru müdafaa” bağlamında değil, işgal bağlamında işlemektedir. İsrail ordusu, toplu cezalandırma anlamına gelen, ayrımsız ve orantısız patlayıcı silah kullanımı, Gazze’de 1,7 milyondan fazla insanın zorla yerinden edilmesi, yakıt, elektrik, gıda, su ve tıbbi malzemelerin kesilmesine girişti.

Maalesef bu suçlar bir anormallik değil, İsrail’in son 75 yılda Filistin halkına uyguladığı sistematik şiddetin bir parçası.

Eski savaş yasaları

İsrail ve destekçileri, Gazze’deki şok edici sivil ölümlerini haklı çıkarmaya çalışırken sık sık savaş yasalarını hatırlattı ve “canlı kalkan” ve “orantılılık” gibi terimleri bir kenara attı.

Bu iddiaların maruz kaldığı kusurlu argümanlar ve kanıt eksikliğinin yanı sıra, aynı zamanda sömürgeci güçler tarafından kanunlaştırılan ve son derece modası geçmiş bir dizi norma da dayanıyorlar.

Savaş yasaları, egemen devletler arasındaki güç kullanımını düzenlemek için sömürge dönemlerinde bir araya getirildi. Koloniler açıkça egemenlerin eşitleri olarak görülmüyordu ve yasalar yerli halklar, bölgeler ve kaynaklar üzerindeki hakimiyeti sürdürmek için tasarlanmıştı.

Bu yasalar, çatışmanın tarafları arasındaki güç asimetrisini hesaba katmaz. Savaştaki teknolojik değişimlere cevap vermiyorlar. Savaşı şekillendiren ekonomik ve politik çıkarları hesaba katacak şekilde tasarlanmamışlardır. Son 75 yılda bu eksiklikleri gidermek için önemli çabalar sarf edildi, ancak Küresel Kuzey’deki devletler bunları sistematik olarak baltaladı.

Çağdaş savaşların çoğunun Küresel Kuzey dışında gerçekleştiği ve savaş işinden elde edilen kârların ağırlıklı olarak Küresel Kuzey ekonomilerine aktarıldığı göz önüne alındığında, bu şaşırtıcı değil.

Bu yasaları sahadaki gerçekliğe uygun şekilde güncellemek güçlü devletlerin çıkarına değildir. Küresel Kuzey, son 20 yılda, savaş yasalarını sömürgecilikten arındırmak için güncellemek yerine, “teröre karşı savaş”a uygun yeni bir çerçeve dayattı.

Bu nedenle, İsrail Gazze ve Batı Şeria’daki Filistinlileri yok ederken, ana akım uluslararası hukuki tepkinin çarpıklıkları ve yanlış beyanları göz ardı eden ve her şeye kendi adlarıyla hitap etmeyi reddeden (yerleşimci sömürgeciliği, direniş, direniş) devam eden bir sömürgeci tutumu yansıtması şaşırtıcı değildir. ve halkın kendi kaderini tayin hakkı.

Vahşi şiddet döngülerinden kurtulmanın tek yolu, Filistin’deki sömürgeci bağlamın tam ve net bir şekilde kabul edilmesidir. İsrail, Filistin’deki sömürgeleştirmeye, işgale ve apartheid’a son vermeli, uzlaşma ve tazminatlara girişmelidir.

Editörün notu: Makale, BM Şartı’nın 51. Maddesi ile ilgili olarak “silahlı saldırı” yerine daha doğru bir terim olan “güç kullanımı” terimini kullanacak şekilde değiştirildi.

Bu makalede ifade edilen görüşler yazara aittir ve Al Jazeera’nin editoryal duruşunu yansıtmayabilir.