Rusya’nın Fransa Büyükelçiliği, 39 yaşındaki Fransız-Rus milyarderden konsolosluk izni talep ediyor.
Fransız yetkililer, mesajlaşma uygulamasının kara para aklama ve uyuşturucu kaçakçılığı da dahil olmak üzere suçları kolaylaştırdığı iddialarıyla Paris havaalanında tutuklanan Telegram kurucusu ve CEO’su Pavel Durov’un gözaltı süresini uzattı.
AFP haber ajansının soruşturmaya yakın ismi açıklanmayan bir kaynağa dayandırdığı haberine göre, soruşturmayı yürüten hakim, 39 yaşındaki Durov’un tutukluluğunun Pazar gecesinden sonra da uzatılmasını emretti.
Durov, 96 saate kadar sorgulanmak üzere gözaltında tutulabilecek, ardından hakkında dava açılabilecek veya serbest bırakılabilecek.
Yerel kaynaklar, Durov’un Azerbaycan’dan özel jetiyle seyahat ettiğini ve Fransa’nın ön soruşturma kapsamında kendisine yönelik yakalama emri çıkardığını belirtti.
AFP’nin isimlerini açıklamak istemeyen yetkililere dayandırdığı haberine göre, Fransa’nın çocuklara yönelik şiddetle mücadele eden OFMIN kurumu, dolandırıcılık, uyuşturucu kaçakçılığı, siber zorbalık, organize suç ve terörizmin teşviki gibi iddia edilen suçlarla ilgili olarak Rus doğumlu Durov’u soruşturuyor.
Fransız-Rus milyarder, uygulamasının suç amaçlı kullanılmasını durdurmadığı gerekçesiyle suçlanıyor.
TF1 TV ve BFM TV ise isimlerini açıklamayan kaynaklara dayanarak soruşturmanın platformdaki denetim eksikliğine odaklandığını söyledi.
Telegram, Durov’un “saklayacak hiçbir şeyi olmadığını” ve sık sık Avrupa’ya seyahat ettiğini söyledi.
Platform bir bildiride, “Telegram, Dijital Hizmetler Yasası da dahil olmak üzere AB yasalarına uymaktadır; denetimi endüstri standartları dahilindedir” dedi. “Bir platformun veya sahibinin o platformun kötüye kullanımından sorumlu olduğunu iddia etmek saçmadır.”
Rusya’nın Fransa Büyükelçiliği, Durov’a konsolosluk erişimi talebinde bulunarak haklarının güvence altına alınmasını talep etti. Rus devlet haber ajansı TASS, bunu duyurdu.
Büyükelçilik, Fransa’nın Durov ile ilgili durum hakkında şimdiye kadar “bir görüşmeden kaçındığını” söyledi. Büyükelçilik, Rus diplomatların Durov’un avukatıyla iletişim halinde olduğunu söyledi.
Tutuklamayla ilgili değerlendirmelerde bulunan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Durov’un herhangi bir siyasi amacının olmadığını, adli soruşturma kapsamında gözaltına alındığını söyledi.
Rusya-Ukrayna savaşı
Yaklaşık 1 milyar kullanıcısı bulunan Telegram, Durov ve kardeşi tarafından 2013 yılında Rusya’da kuruldu.
Durov, şirketine yeni bir yuva bulmak amacıyla 2014 yılında Rusya’dan kaçarak Berlin, Singapur ve San Francisco gibi şehirleri denedikten sonra Dubai’ye yerleşti.
Rusya’nın 2022 yılında Ukrayna’ya yönelik tam ölçekli işgalini başlatmasının ardından Telegram, savaştaki her iki taraftan da filtresiz ve bazen de rahatsız edici içeriklerin ana kaynağı haline geldi.
Uygulama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de dahil olmak üzere Rus ve Ukraynalı yetkililer tarafından yoğun olarak kullanılıyor.
Fransa da dahil olmak üzere Avrupa’daki bazı ülkeler, uygulamanın güvenliği ve veri gizliliği konusunda endişelerini dile getirdi.
Durov’un tutuklanmasının ardından Rusya’nın Birleşmiş Milletler Viyana Daimi Temsilcisi Mihail Ulyanov, Fransa’yı “totaliter” bir toplum gibi hareket etmekle suçladı.
Ulyanov, X.’e yazdığı makalede, “Bazı saf insanlar, uluslararası bilgi alanında az ya da çok görünür bir rol oynarlarsa, çok daha totaliter toplumlara doğru ilerleyen ülkeleri ziyaret etmelerinin güvenli olmadığını hâlâ anlayamıyorlar” ifadelerini kullandı.
Birçok Rus blog yazarı, dünya çapındaki Fransız büyükelçilikleri önünde protesto çağrısında bulundu.
Bne IntelliNews Genel Yayın Yönetmeni Ben Aris, El Cezire’ye yaptığı açıklamada, Durov’un Rusya’da da başının dertte olduğunu, çünkü Kremlin’e Telegram’daki özel mesajların okunmasını sağlayacak elektronik anahtarlara erişim izni vermediğini söyledi.
Rusya, Telegram’ın kullanıcıların şifreli mesajlarına devlet güvenlik servislerinin erişmesine izin veren bir mahkeme emrine uymayı reddetmesinin ardından 2018 yılında uygulamayı engellemeye başladı.
Aris, “Durov, Putin’in yakın zamanda bulunduğu Azerbaycan’daydı… Muhtemelen Putin’e ülkede Telegram’ın engellenmesini durdurması için lobi yapmaya çalışıyordu” dedi.
Bu arada teknoloji devi ve milyarder Elon Musk da Durov’un tutuklanmasını eleştirerek X’te şu ifadeleri kullandı: “2030 yılında Avrupa’dayız ve bir meme’i beğendiğin için idam ediliyorsun.”
