Belgrad hükümeti, komşu Kosova’yı sınıra özel polis birimleri göndererek ‘provokasyon’ yapmakla suçluyor.
Belgrad’daki hükümetin komşu Kosova’yı sınıra özel polis birimleri göndererek “provokasyon” yapmakla suçlamasının ardından Sırp askerleri yüksek alarm durumuna geçti.
Sırbistan ile eski ayrılıkçı bölgesi arasındaki zaten gergin ilişkiler, buradaki etnik Arnavut liderliğindeki hükümetin polis birimlerini Kosova’nın başkenti Priştine’deki hükümetin otoritesini reddeden çoğunlukla etnik azınlık Sırpların yaşadığı bir bölgeye göndermesinden bu yana daha da kötüleşti.
Priştine’ye göre, konuşlandırma, yüzlerce etnik Sırp’ın Kosova’ya girerken Sırp plakalı sürücülerin geçici plakalar takmasını zorunlu kılan bir karara karşı günlük protestolar düzenlemesiyle geldi – Priştine’ye göre “karşılıklı bir önlem”.
Kendisini Ljubo olarak tanımlayan ve Jarinje sınır kapısında kamp kuran 45 yaşındaki bir protestocu, “Burada kimse bir çatışma istemiyor ve umarım bir çatışma olmaz” dedi.
“Priştine’nin kuvvetlerini geri çekmesini ve plakalarla ilgili kararı iptal etmesini istiyoruz.”
Kosova’da yüzlerce Sırp protesto ediyor ve iki sınır kapısına giden yollarda kamyonlarla trafiği trafiğe kapatıyor.
“Provokasyonların ardından [special police] Belgrad’daki savunma bakanlığından yapılan açıklamada, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in bazı Sırp ordusu ve polis birimlerine yönelik alarmın artırılması talimatını verdiği belirtildi.
AFP haber ajansının bildirdiğine göre, Cumartesi günü yapılan birkaç sortiden sonra Sırp savaş uçakları Pazar günü tekrar sınır bölgesi üzerinde uçarken görülebildi.
diplomatik baskı
Avrupa Birliği’nin baş diplomatı Josep Borrell, Sırbistan ve Kosova’yı “özel polis birimlerini derhal geri çekerek ve barikatları kaldırarak” gerilimi azaltmaya çağırdı.
Açıklamada, “Daha fazla provokasyon veya tek taraflı ve koordine olmayan eylemler kabul edilemez” dedi.
Sırbistan ve Kosova’nın sahadaki gerilimi koşulsuz olarak azaltması gerekiyor. Daha fazla provokasyon, tek taraflı veya koordine olmayan eylemler kabul edilemez.
AB tarafından kolaylaştırılan Diyalog, tüm açık sorunları ele alan ve çözen tek platform olmaya devam ediyor.https://t.co/GVv54dKRBb
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) 26 Eylül 2021
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Sırbistan Cumhurbaşkanı ve Kosova Başbakanı Albin Kurti ile telefonda görüştüğünü söyledi.
“Hem Belgrad hem de Priştine’nin itidal göstermesi ve diyaloğa dönmesi hayati önem taşıyor,” diye tweet attı.
konuştum @avucic ile ilgili #Sırbistan & @albinkurti ile ilgili #Kosova Kosova’nın kuzeyinde gerilimi azaltma ihtiyacı hakkında. Hem Belgrad hem de Priştine’nin itidal göstermesi ve diyaloğa dönmesi hayati önem taşıyor. @NATO_KFOR‘nin görevi, herkes için güvenli ve emniyetli bir ortam ve hareket özgürlüğü sağlamak olmaya devam etmektedir.
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) 26 Eylül 2021
NATO birlikleri 1998-99 Sırp-Kosova ihtilafından bu yana Kosova’da konuşlandırıldı.
Belgrad, Kosova’nın 2008’deki tek taraflı bağımsızlık ilanını tanımıyor ve Priştine’nin plakalarla ilgili kararını, onun egemen bir devlet statüsünü ima ettiğini düşünüyor.
Vuciç, uluslararası toplumun “Kuzey Kosova’nın bir haftadan uzun süredir Priştine’nin zırhlı araçları tarafından işgaline” karşı tepkisiz kalmasından üzüntü duydu.
Vucic yaptığı açıklamada, “Sırp helikopterleri ve uçakları orta Sırbistan üzerinde görüldüğünde herkes birdenbire endişeleniyor” dedi, ancak Sırbistan’ın “her zaman sorumlu ve ciddi davranacağını” da sözlerine ekledi.
Kurti Cumartesi günü Sırbistan’ı “ciddi bir uluslararası çatışmayı kışkırtmak” istemekle suçladı.
Pazar günü erken saatlerde, Sırbistan Savunma Bakanı Nebojsa Stefanoviç, biri sınırdan sadece birkaç kilometre uzakta olan biri de dahil olmak üzere tetikte oldukları iki askeri üsteki askerleri ziyaret etti.
Belgrad, Sırbistan ile Kosova arasındaki sınır geçişlerini “idari” olarak tanımlıyor.
Sırp müttefiki Rusya da Kosova’nın bağımsızlığını tanımıyor, ancak ABD dahil çoğu Batılı ülke tanıyor.
NATO üyesi Arnavutluk, “durumun tırmanmasından endişe duyan”, Belgrad’dan “Kosova sınırında konuşlanmış silahlı kuvvetleri geri çekmesini” istedi.
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için New York’a yaptığı ziyareti “ülkenin kuzeyindeki gelişmeler nedeniyle” yarıda kesti.
Kosova’nın bağımsızlık ilanı, etnik Arnavut savaşçılarla Sırp güçleri arasında, çoğu etnik Arnavut olan 13.000 kişiyi öldüren bir savaşın on yıl sonrasında geldi.
ABD ve Avrupa Birliği, gerginliğin azaltılması ve iki tarafa AB’nin yaklaşık on yıldır arabuluculuğu yaptığı normalleşme müzakerelerine geri dönme çağrısında bulundu.
Sırp cumhurbaşkanı normalleşme sürecinin ancak Kosova’nın kuzeyden özel polis kuvvetlerini geri çekmesi halinde devam edebileceğini söyledi.